Dermatolog
O specjalizacji
Leczenie i profilaktyka chorób skóry, paznokci i włosów
Czym zajmuje się dermatolog?
Dermatolog to lekarz zajmujący się głównie chorobami skóry u dzieci i dorosłych. Jest to specjalizacja szeroka, zajmująca się skórą, włosami, paznokciami, jak również chorobami, których objawy pojawiają się na skórze. Dermatologia połączona jest z innymi, pokrewnymi dyscyplinami medycyny, dlatego lekarz dermatolog dysponuje zróżnicowaną wiedzą i umiejętnościami. Zajmuje się również chorobami wenerycznymi.
Co jest obiektem zainteresowania dermatologii?
Dermatologia jest dziedziną medycyny, która zajmuje się skórą i jej przydatkami (paznokcie, włosy), a także chorobami ogólnoustrojowymi, które dają objawy skórne. Dlatego też lekarz dermatolog w ramach praktyki lekarskiej często współpracuje z innymi specjalistami (alergolog, onkolog, chirurg).
Dermatologia dzieli się na dermatologię kliniczną, która zajmuje się rozpoznawaniem i leczeniem chorób skórnych oraz dermatologię doświadczalną, która bada strukturę skóry oraz jej funkcje.
Z dermatologii wywodzą się również inne dziedziny pokrewne, skupiające się na różnych funkcjach i dysfunkcjach skóry. Należą do nich m.in.:
- wenerologia – zajmująca się diagnozowaniem i leczeniem chorób przenoszonych drogą płciową
- dermatologia dziecięca – dziedzina zajmująca się leczeniem dermatoz dziecięcych oraz prawidłową pielęgnacją skóry dziecięcej
- geriatria dermatologiczna – badająca dermatozy u osób starszych
Jakimi chorobami zajmuje się dermatolog?
Dermatolog zajmuje się chorobami o podłożu bakteryjnym, wirusowym, alergologicznym, genetycznym oraz nowotworami. Specjalista ten zajmuje się również diagnozowaniem chorób ogólnoustrojowych na podstawie objawów skórnych, a precyzyjna diagnostyka, jest równie ważna, jak późniejsze leczenie.
Najczęstsze choroby diagnozowane i leczone przez dermatologa to:
- zakażenia bakteryjne skóry (różyca, łupież rumieniowy, promienica, borelioza, gruźlica skóry, zapalenie mieszków włosowych, czyraczność)
- alergiczne choroby skóry (pokrzywka, egzema, rumień, osutki polekowe, atopowe zapalenie skóry (AZS))
- łojotokowe zapalenie skóry
- grzybicze zapalenie skóry gładkiej, stóp, paznokci, skóry owłosionej, błon śluzowych (dermatofitozy i kandydozy)
- wirusowe choroby skóry (opryszczka pospolita, półpasiec, brodawki, skórne)
- różne odmiany trądziku (trądzik pospolity, trądzik różowaty)
- łuszczyca
- bielactwo
- wszawica
- świerzb
- łysienie (androgenowe, plackowate)
- łupież
- ostuda (melanodermia)
- fotodermatoza (uczulenie na słońce)
- liszaje (płaski, rumieniowaty, twardzinowy)
- kurzajki
- odleżyny
- rozstępy
- kontaktowe zapalenie skóry
- zakażenie wirusem mięczaka zakaźnego (MCV)
- choroby przenoszone drogą płciową (kiła, rzeżączka, świerzb, kłykciny kończyste)
- nowotwory skóry (rak podstawnokomórkowy, rak kolczystokomórkowy, rak brodawkujący)
Kiedy udać się do dermatologa?
Lekarz dermatolog jest specjalistą, do którego należy zgłosić się w przypadku objawów dermatologicznych na skórze gładkiej, skórze głowy, na paznokciach, a także na błonie śluzowej jamy ustnej lub narządów płciowych. Do lekarza należy ocena zmian na postawienie diagnozy oraz wdrożenie leczenia.
Metody leczenia chorób dermatologicznych
W zależności od przyczyny choroby, dermatolog wdraża leczenie, które usuwa nie tylko objawy, ale również pierwotne źródło problemu. W przypadku chorób bakteryjnych będą to antybiotyki, a w przypadku chorób o podłożu wirusowym, leki antywirusowe. Przy leczeniu grzybic zastosuje leki przeciwgrzybiczne. W zależności od nasilenia problemu leki mogą mieć formę iniekcji, leków doustnych lub środków działających powierzchniowo (maści, żele, kremy, płyny i szampony).
W przypadku przebarwień, zmian skórnych, czy wykwitów dermatolog może skierować na leczenie poza przychodnią, np. zabiegi laserem, elektrokoagulacje, wymrażanie lub zabieg chirurgiczny, polegający na operacyjnym usunięciu zmiany.
Badania wykonywane przez dermatologa
Dermatolog podczas wizyty ogląda zmiany na skórze oraz dokonuje oceny znamion skórnych i naczyniowych za pomocą dermatoskopu. Jest to urządzenie, które pozwala lekarzowi zobaczyć zmianę w dużym powiększeniu oraz daje możliwość jej sfotografowania. Dermatoskop jest szczególnie przydatny w kontroli znamion barwnikowych, gdyż pozwala zauważyć zmiany niewidoczne gołym okiem. Badanie dermatoskopowe jest ważnym elementem profilaktyki nowotworowej. Pozwala bowiem zlokalizować małe zmiany, które zazwyczaj daje się z powodzeniem wyleczyć.
Jeżeli zmiana ma charakter bakteryjny, grzybiczy lub wirusowy, wówczas dermatolog może pobrać ze skóry materiał do badania mikrobiologicznego. W przypadku podejrzenia choroby o charakterze alergicznym kieruje pacjenta na testy alergiczne, a w przypadku chorób immunologicznych lub hormonalnych kieruje na szczegółowe badania krwi.
Charakter badań zlecanych lub wykonywanych przez dermatologa zależy od objawów, rodzaju zmiany, jej przyczyny oraz rozmiaru. Wszystkie wykonywane badania mają charakter diagnostyczny lub kontrolny.
Zabiegi wykonywane przez dermatologa
W ramach leczenia dermatolog wykonuje różne zabiegi. Do najczęściej stosowanego należy krioterapia, czyli metoda leczenia zimnem, polegającą na miejscowym zamrożeniu tkanki za pomocą ciekłego azotu (zamrażanie brodawek wirusowych, mięczaka zakaźnego, powierzchniowego raka skóry)
Dermatolog to lekarz, który zadba o zdrowie naszej skóry i jej przydatków. Aby uniknąć problemów, powinno się odwiedzać go regularnie, w celu wykonania badań kontrolnych. Badania profilaktyczne powinny być wykonywane przynajmniej raz w roku, zwłaszcza gdy nadmiernie eksponujemy skórę na słońce. Często skóra, włosy i paznokcie, pierwsze manifestują istnienie choroby ogólnoustrojowej, niedomaganie narządów wewnętrznych czy przewlekły stan zapalny. Dlatego tak ważna jest samoobserwacja oraz odwiedzanie lekarza dermatologa przy pierwszych zauważonych zmianach dermatologicznych.