Lekarz ogólny

Lekarz ogólny to określenie lekarza, który posiada specjalizację z medycyny ogólnej oraz świadczy usługi lekarskie w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej. Lekarz ogólny stanowi najczęściej pierwszy kontakt pacjenta z lekarzem i w wielu przypadkach jest w stanie udzielić skutecznej pomocy, zdiagnozować problem oraz poprowadzić proces leczenia.

Do lekarza ogólnego możemy udać się, gdy jesteśmy chorzy, ale również wtedy, gdy potrzebujemy skierowania na badania, leczenie specjalistyczne, receptę na leki lub gdy szukamy medycznej porady.

Lekarz ogólny zajmuje się leczeniem osób dorosłych oraz dzieci. Do lekarza ogólnego należy udać się w przypadku nagle występujących objawów chorobowych, które nie stanowią stanu zagrożenia życia. Bodźcem do konsultacji powinny być długotrwale utrzymujące się bóle o nieznanej przyczynie, ciągłe uczucie zmęczenia, gorączka, wymioty, biegunka, poczucie rozbicia oraz inne objawy wskazujące na chorobę. Z pomocy lekarza ogólnego należy również skorzystać w przypadku nawracających infekcji.

Wiedza, którą posiada lekarz ogólny, jest bardzo rozległa i obejmuje zarówno dziedziny medyczne, jak i pokrewne (farmakologia, toksykologia, diagnostyka laboratoryjna, medycyna ratunkowa, onkologia i opieka paliatywna, promocja zdrowia). Lekarz ogólny oprócz wiedzy teoretycznej, z anatomii i fizjologii, ma rozbudowane umiejętności praktyczne. Na podstawie objawów zdiagnozuje chorobę, określi jej przebieg oraz rokowania. Specjalista ten przeprowadza pełne badania przedmiotowe oraz podmiotowe pacjenta, a także podejmuje różne działania diagnostyczne umożliwiające dokonanie rozpoznania. Wykorzystuje też zdobytą wiedzę w postępowaniu pielęgnacyjnym. Lekarz ogólny wykona pomiaru ciśnienia tętniczego i tętna, a także zinterpretuje wyniki badań laboratoryjnych, EKG, USG lub RTG. Zakres wiedzy lekarza ogólnego jest naprawdę duży i w pełni wystarczający do samodzielnej opieki medycznej nad pacjentem.

• badanie ogólne dorosłych i dzieci
• diagnozowanie chorób i kierowanie procesem leczenia
• badanie różnych grup zawodowych, w tym przeprowadzanie badań dla kierowców
• prowadzenie profilaktyki chorób wieku rozwojowego
• profilaktyka chorób układu krążenia i serca, porady 
• orzekanie o stanie zdrowia
• kierowanie do poradni specjalistycznych
• kierowanie na leczenie szpitalne lub na rehabilitację
• wystawianie zaświadczeń dotyczących stanu zdrowia pacjenta
• wypisywanie recept
• wystawianie zwolnień lekarskich

Do lekarza ogólnego kierujemy się w pierwszej kolejności, z różnymi dolegliwościami, zwykle niewymagającymi natychmiastowej interwencji. Lista chorób i dolegliwości jest długa od sezonowych infekcji wirusowych, poprzez infekcje bakteryjne i grzybicze oraz poważniejsze schorzenia. Do lekarza ogólnego najczęściej przychodzą pacjenci w początkowym stadium choroby, z rozwijającymi się objawami, wymagający dokładnej diagnostyki.

Lekarz w pierwszej kolejności przeprowadza dokładny wywiad, podczas którego pyta o symptomy oraz ogólny stan zdrowia, a także o wszystkie okoliczności mogące mieć wpływ na zdrowie. Należy spodziewać się pytań o rodzaj wykonywanej pracy, nałogi, przebyte oraz dziedziczone choroby. W przypadku choroby przewlekłej warto przynieść na wizytę pełną dokumentację medyczną. Pomocą dla lekarza są również wcześniejsze wyniki badań. Wszystkie informacje, które lekarz uzyska podczas wywiadu, ułatwiają mu pracę i pomagają w postawieniu diagnozy.

Po przeprowadzeniu wywiadu lekarz przechodzi do badania przedmiotowego, które jest podstawą rozpoznania. Badania te różnią się w zależności od zgłaszanych objawów i odczuwanych dolegliwości. Najczęściej jest to opukiwanie, osłuchiwanie i otoskopia. W uzasadnionym przypadku mogą być one rozszerzone o pomiar ciśnienia i tętna, badanie narządów zmysłów lub oględziny skóry. Na podstawie podstawowego badania lekarz może rozszerzyć diagnostykę o badania dodatkowe, zlecając badanie laboratoryjne lub obrazowe. Lekarz ogólny może również skierować pacjenta badania specjalistyczne.

Ważną częścią w działalności zawodowej lekarza ogólnego jest prowadzenie działań profilaktycznych, mających na celu rozpoznawanie oraz ograniczanie lub eliminowanie zagrożeń zdrowotnych. Do jego zadań należy też promocja zdrowia, edukacja zdrowotna i kształtowanie zdrowego stylu życia, wśród różnych grup społecznych i wiekowych, których obejmuje opieką zdrowotną.

Do zadań lekarza ogólnego należy podkreślanie znaczenia kształtowania zdrowych nawyków żywieniowych u dzieci oraz aktywności fizycznej w każdym wieku. Dlatego, gdy potrzebujemy porady w sprawie higieny lub zdrowego trybu życia, pierwsze kroki skierujemy do lekarza ogólnego. Dopiero gdy zachodzi tak potrzeba, może nas on skierować dalej, do innych specjalistów. To również pierwszy kontakt w przypadku osób starszych wymagających długotrwałej terapii, pobytu w szpitalu, ośrodku rehabilitacyjnym lub opieki paliatywnej.

Lekarz ogólny jest bardzo ważnym ogniwem w systemie zdrowia, gdyż to do niego w pierwszej kolejności trafia pacjent. Ciąży więc na nim duża odpowiedzialność, jednak wszechstronna wiedza i umiejętności pomagają zdiagnozować problem i rozpocząć leczenie lub skierować pacjenta do odpowiedniego ośrodka czy też specjalisty. Dzięki rozbudowanej wiedzy z różnych dziedzin medycyny lekarz ogólny jest w stanie szybko i skutecznie pomóc niemal każdemu pacjentowi.

• badania moczu (ogólne, oznaczenie białka, glukozy, amylazy)
• wykonywane z krwi badania hematologiczne (morfologia, OB, HbA1c)
• biochemiczne i immunochemiczne (sód, wapń, potas, żelazo, mocznik, kreatynina, glukoza, cholesterol i triglicerydy (TG), TSH, fosfataza alkaliczna (ALP), aminotransferaza alaninowa (ALT), amylaza i inne)
• badania kału (ogólne, na pasożyty, na krew utajoną)
• Mikrobiologiczne (posiew moczu, kału, wymaz z gardła)
• badania dodatkowe (PSA, FT3, FT4)

Wszystkie zlecane badania mają za zadanie pomóc w diagnozie oraz określić sposób leczenia pacjenta. Po zdiagnozowaniu problemu lekarz zajmuje się pacjentem do chwili wyleczenia, a w przypadku przewlekle chorych, monitoruje ich stan zdrowia i w razie potrzeby kieruje na rehabilitację. W przypadkach bardziej skomplikowanych lekarz ogólny wystawia pacjentowi skierowanie do specjalisty na konsultację lub na kontynuowanie leczenia.