Neurolog
O specjalizacji
Leczenie schorzeń ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego
Czym zajmuje się neurolog?
Neurolog to lekarz zajmujący się schorzeniami układu nerwowego, zarówno ośrodkowego, jak i obwodowego. W sferze jego zainteresowań znajduje się zarówno mózg i rdzeń kręgowy, jak i połączenia pomiędzy nimi a innymi narządami i mięśniami. Neurolog ocenia czynność układu nerwowego, badając reakcje ciała na bodźce i opierając się na wynikach specjalistycznych badań. Na podstawie zastosowanej metody diagnostycznej stawia rozpoznanie i decyduje o formie leczenia.
Neurolog zajmuje się schorzeniami, których podstawą są procesy uszkadzające układ nerwowy. Należą do nich zakażenia układu nerwowego o charakterze zapalnym, zaburzenia nerwowo-skórne, albo dotyczące płynu mózgowo-rdzeniowego. To także urazy układu nerwowego, zespoły otępienne, zaburzenia ruchowe, neuropatie czy guzy. Mogą mieć one podłoże genetyczne, pojawić się w dzieciństwie jako choroby wrodzone, lub urazy i uszkodzenia w dorosłym życiu.
Przykładowe choroby, którymi zajmuje się neurolog
- choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
- rwa kulszowa
- migrena
- neuropatie obwodowe
- padaczka
- krwotok śródmózgowy
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- udar niedokrwienny mózgu (zawał mózgu)
- przemijający napad niedokrwienny
- guzy mózgu
- urazy układu nerwowego
- zaburzenia nerwowo-skórne
- choroba Alzheimera
- choroba Parkinsona
- pląsawica Huntingtona
- choroba Wilsona
- miastenia
- miopatie
- wodogłowie
Wiele chorób neurologicznych można wykryć łatwo i szybko podjąć leczenie. Warunkiem jest jak najszybsze dotarcie do lekarza, który na podstawie objawów i wyników prostych badań dokona rozpoznania i podejmie leczenie.
Z jakimi objawami udać się do neurologa?
- bóle głowy i twarzy (zwłaszcza gdy trwają długo, a ich przyczyna nie została rozpoznana, lub jeżeli dotychczasowe leczenie okazało się nieskuteczne)
- zaburzenia snu (trudności w zasypianiu, sen przerywany), gdy nie są spowodowane stresem, zmianą strefy czasowej lub bólem
- utrzymujące się bóle głowy, karku, szyi, kończyn, gdy przyczyna ich nie została rozpoznana lub jeżeli dotychczasowe leczenie okazało się nieskuteczne
- różnego rodzaju ruchy mimowolne i tiki nerwowe
- osłabienie mięśni, sztywność i wzmożone napięcie, drżenia i kurcze mięśni bez uchwytnej przyczyny, niedowład
- zawroty głowy, zaburzenia równowagi, nieskoordynowane ruchy lub brak poczucia stabilności
- problemy z pamięcią, brak orientacji w znanym terenie, utrata zdolności do wykonywania dotychczasowych zadań, poczucie ciągłego rozbicia i problemy ze skupieniem
- uczucie drętwienia lub mrowienia, gdy nie jest uzależnione z uciskiem
- zaburzenia wzroku, węchu, smaku, czucia, mowy lub słuchu, zdarzające się nagle lub pojawiające się okresowo
- zaburzenia w pracy zwieraczy (zaburzenia oddawania moczu i kału)
Przyczyny powyższych objawów mogą być różne, od infekcji, urazów i zatruć do niedoborów witamin i chorób współistniejących (np. cukrzyca), czy stanów zwyrodnieniowych kręgosłupa. Jednak samodzielne postawienie diagnozy nie jest możliwe i dlatego należy udać się na konsultację do lekarza.
Badanie neurologiczne
Neurolog po zebraniu wywiadu od pacjenta rozpoczyna badanie od oględzin. Sprawdza typ budowy pacjenta, stan kośćca i mięśni oraz postawę. Następnie bada ruchomość, kształt, wymiary oraz stan nerwów czaszki. Badanie neurologiczne obejmuje też badanie kończyn górnych, dolnych, tułowia, w zakresie ich ruchomości, czucia i odruchów. Do badań stosowanych przez neurologa należy również badanie dna oka, objawów oponowych, a także ocena mowy, pamięci, orientacji, chodu lub czucia.
Badanie każdego pacjenta wyglądać będzie nieco inaczej, w zależności od zgłaszanych dolegliwości oraz stanu ogólnego. Gdy badanie fizykalne nie daje jednoznacznej odpowiedzi co do rodzaju schorzenia, wówczas neurolog może zlecić dodatkowe, specjalistyczne badania pomocnicze, laboratoryjne, radiologiczne i elektrofizjologiczne.
Do badań pomocniczych wykonywanych poza przychodnią (zlecanych dodatkowo przez lekarza) należą:
- elektroencefalografia (EEG)
- elektromiografia (EMG)
- tomografia komputerowa
- rezonans magnetyczny
- angiografia
- ultrasonografia dopplerowska tętnic
- pozytonowa tomografia emisyjna (PET)
- punkcja lędźwiowa
- RTG czaszki, kręgosłupa
- badanie potencjałów wywołanych
- badania biochemiczne
- badania genetyczne
Na podstawie wykonanych badań neurolog jest w stanie określić przyczynę objawów oraz zalecić odpowiednie leczenie ambulatoryjne lub szpitalne. Częścią leczenia, zwłaszcza po wylewie, udarze, urazach czaszkowych lub w przebiegu niektórych chorób (choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane) jest rehabilitacja neurologiczna.
Lekarz neurolog, zajmując się chorobami układu nerwowego, często współpracuje z lekarzami innych specjalności (okulistą, ortopedą, diabetologiem), ponieważ przyczyny chorób neurologicznych często związane są z innymi specjalizacjami. Zaburzeń neurologicznych na pewno nie wolno lekceważyć, a wcześnie wykryte dają się skutecznie leczyć.