Stomatolog
O specjalizacji
Diagnostyka, leczenie i profilaktyka chorób zębów i jamy ustnej
Czym zajmuje się stomatolog?
Lekarzem budzącym największe obawy jest stomatolog, powszechnie znany też jako dentysta. Stomatologiem zostaje absolwent studiów stomatologicznych, który zdał pozytywnie Lekarsko-Dentystyczny Egzamin Końcowy oraz odbył staż. Otrzymuje wówczas prawo wykonywania zawodu lub może uzupełnić edukację, wybierając specjalizację. Każdy stomatolog, bez względu na wybór specjalizacji jest fachowcem w swojej dziedzinie, którego warto odwiedzać dla zdrowia i urody.
Stomatolog zajmuje się nie tylko zębami, lecz jak nazwa wskazuje całą jamą ustną. Przedrostek stoma (gr. στόμα) oznacza jamę ustną, a więc nie tylko zęby, ale również przyzębie (dziąsła, okostna, ozębna, cement korzeniowy). Obiektem zainteresowania stomatologa są zęby, błona śluzowa jamy ustnej, ale również twarzoczaszka i jej okolice.
Dentysta może pracować bez specjalizacji lub może aplikować na specjalizację, która trwa od 3 do 5 lat i kończy się Państwowym Egzaminem Specjalistycznym. W ramach specjalizacji może kształcić się w dziedzinie chirurgii stomatologicznej, szczękowo-twarzowej, ortodoncji, periodontologii, stomatologii dziecięcej, zachowawczej z endodoncją, protetyki lub epidemiologii i ochrony zdrowia publicznego. Stomatolog w swojej podstawowej praktyce zajmuje się zarówno profilaktyką stomatologiczną, jak i też diagnozowaniem nieprawidłowości, leczeniem chorób zębów, przyzębia oraz błony śluzowej jamy ustnej.
Kiedy udać się do stomatologa?
Warto pamiętać, że dentysta zajmuje się również profilaktyką, a nie tylko leczeniem. Z tego względu nie warto czekać, aż zęby będą poważnie uszkodzone, a stan błon śluzowych i dziąseł doprowadzi do powikłań zdrowotnych i konieczności bolesnych zabiegów. Najlepiej udawać się na kontrole w gabinecie stomatologicznym raz w roku, a jeszcze lepiej co sześć miesięcy. Pozwoli to zaoszczędzić sobie kłopotów, bólu i pieniędzy.
Zawsze należy odwiedzić stomatologa, gdy doszło do ubytków, zmian w przyzębiu, powstawaniu aft, przy krwawiących dziąsłach, nadwrażliwych zębach i przy innych problemach w jamie ustnej. Stomatolog pomoże wybrać najlepszy sposób leczenia, tak by cofnąć zmiany i uratować nasze zdrowie oraz piękny uśmiech.
Profilaktyka stomatologiczna
Lekarz stomatolog nie jest wrogiem pacjenta, a prewencyjne odwiedzanie gabinetu jest najlepszą formą ochrony przed poważnymi chorobami jamy ustnej. W trakcie wizyty przekaże pacjentowi wskazówki dotyczące prawidłowej pielęgnacji zębów i jamy ustnej oraz wiedzę na temat podstawowych zabiegów profilaktycznych, które w pewnym stopniu zapobiegają rozwojowi próchnicy. Warto pamiętać, że zabiegi profilaktyczne są bezbolesne, zwykle krótkotrwałe i nie dają powikłań. Lepiej zapobiegać problemom niż je później leczyć.
W ramach środków profilaktycznych lekarz stomatolog wykonuje zabiegi:
- Usuwania kamienia nazębnego (metodą skalingu lub piaskowania)
- Fluoryzację
- Lakowanie bruzd zębowych
Skaling jest zabiegiem polegającym na usunięciu złogów kamienia nazębnego za pomocą ultradźwięków. Zabieg kończy się polerowaniem czyszczonych powierzchni, co ma zapobiec odkładaniu się płytki nazębnej w przyszłości.
Piaskowanie jest zabiegiem polegającym na usuwaniu osadów miękkich i przebarwień za pomocą specjalnych urządzeń, piaskarek, które usuwają pod ciśnieniem osad, za pomocą mieszaniny proszku z wodą.
Fluoryzacja zębów jest zabiegiem polegającym na wprowadzaniu na oczyszczone zęby preparatów z fluorem, który zapobiega próchnicy na powierzchniach gładkich, stycznych oraz przydziąsłowych.
Lakowanie, polegające na pokryciu i uszczelnieniu lakiem bruzd zębowych, szczelin i zagłębień, zarówno w zębach mlecznych, jak i też stałych. Lakowanie eliminuje rozwój próchnicy w trudno dostępnych miejscach.
Leczenie zachowawcze i chirurgia stomatologiczna
Kiedy zawodzi profilaktyka, wtedy dochodzi do powstawania zmian chorobowych w jamie ustnej. Zajęte próchnicą zęby, owrzodzenia, krwawiące dziąsła i inne dolegliwości skłaniają do udania się na wizytę do lekarza specjalisty.
Najczęstsze schorzenia stomatologiczne to:
- próchnica zębów
- stany zapalne miazgi, zgorzel zęba, ropnie
- choroby przyzębia
- erozja szkliwa
- owrzodzenie jamy ustnej
- zapalenia dziąseł
- nowotwory jamy ustnej
Najczęściej występującym problemem jest próchnica. Wywołana jest ona przez bakterie, jednak w początkowym okresie rozwoju daje się skutecznie leczyć. Stomatolog po usunięciu zmian chorobowych zakłada plombę, a w przypadku zmian rozległych stosuje leczenie kanałowe. Leczenie to polega na usunięciu chorej miazgi, udrożnieniu kanału zęba, wypełnieniu go pastą stomatologiczną oraz założeniu wypełnienia.
Przy rozległych zmianach i przy cięższych chorobach zębów, przyzębia i jamy ustnej wykonywane są zabiegi chirurgiczne, w znieczuleniu miejscowych oraz ogólnym. Wtedy najlepszym wyjściem jest udanie się do chirurga szczękowego.
Pomocnicze badania stomatologiczne
Lekarz stomatolog w swojej praktyce stosuje wiele badań podstawowych i pomocniczych. Do badania podstawowego należy wywiad lekarski oraz przegląd uzębienia i stanu dziąseł, błon śluzowych oraz łuków zębowych. Badanie to przeprowadzane jest za pomocą narzędzi stomatologicznych i mimo iż rodzi różne obawy, najczęściej jest w pełni bezbolesne.
Niekiedy do oceny stanu uzębienia potrzebne są bardziej skomplikowane narzędzia. Wówczas lekarz może posłużyć się aparatem rentgenowskim, by wykonać zdjęcie zęba. W przypadkach poważnych chorób przyzębia i zębów oraz w chirurgii szczękowej lekarz może zlecić wykonanie badań dodatkowych.