Poradnia dietetyczna

Poradnia dietetyczna zajmuje się doradztwem w zakresie żywienia osób zdrowych, dzieci, młodzieży, dorosłych oraz układaniem diet dla osób z nietolerancją pokarmową, alergiami, różnymi ograniczeniami dietetycznymi i chorobami. Poradnia dietetyczna roztacza opiekę dietetyczną nad kobietami w ciąży, zwłaszcza chorujących na cukrzycę lub cholestazę ciążową. Zajmuje się też osobami po operacjach oraz pacjentami w okresie radio lub chemioterapii.

W poradni dietetycznej mogą otrzymać poradę oraz specjalnie ułożony plan żywieniowy osoby:

• aktywne, uprawiające sport
• z alergią pokarmową lub nietolerancją pokarmową
• z nadwagą lub otyłością
• z niedowagą i niedoborami pokarmowymi
• dzieci i młodzież
• kobiety w ciąży i matki karmiące
• pacjenci onkologiczni
• chorzy ze schorzeniami układu pokarmowego, żołądka, wątroby, jelit, pęcherzyka żółciowego (choroba wrzodowa, przewlekłe biegunki, zaparcia, zespół jelita drażliwego, kamica żółciowa, kolki jelitowe, refluks żołądkowo-przełykowy)
• z chorobami serca i układu krwionośnego (z nadciśnieniem tętniczym, chorobą wieńcową, hiperlipidemią)
• z chorobami metabolicznymi (cukrzyca, dna moczanowa, osteoporoza)
• z kamicą nerkową

Poradnia dietetyczna zajmuje się także planowaniem żywienia dla różnych grup ludzi, w różnym wieku oraz edukacją osób zdrowych w zakresie racjonalnego odżywiania, oraz działaniami prewencyjnymi, mającymi na celu podniesie świadomości wszystkich osób, które chcą długo zachować zdrowie i witalność.

Poradnia dietetyczna zatrudnia dietetyków, którzy uzyskują stopień zawodowy po ukończeniu studiów na kierunku dietetyka. W pracowni dietetycznej mogą pracować również lekarze różnych specjalizacji, gdyż sposób żywienia ma wpływ na przebieg wielu chorób ogólnoustrojowych.
W trakcie studiów dietetyk studiuje przedmioty medyczne jak anatomia i fizjologia człowieka, farmakologia, mikrobiologia, biochemia, pediatria, alergologia, parazytologia, genetyka, psychologia kliniczna, immunologia, podstawy onkologii, podstawy diabetologii, choroby wewnętrzne oraz pierwszą pomoc. Poznaje prawo medyczne, metodologię badań oraz diagnostykę laboratoryjną. Większość zajęć dotyczy żywienia niemowląt i dzieci, żywienia w alergiach, w chorobach wewnętrznych, w onkologii, chirurgii, cukrzycy, a także żywienia kobiet w ciąży i w okresie karmienia. Dietetyk poznaje zagadnienia profilaktyki żywieniowej, technologię żywienia i zasady organizacyjne w ośrodkach żywienia zbiorowego, w tym w sanatoriach czy szpitalach. Nie są mu też obce zagadnienia dotyczące chemii spożywczej, towaroznawstwa artykułów spożywczych, higieny, oceny jakości oraz przechowywania żywności. Dzięki wszechstronnej wiedzy dietetyk jest w stanie pracować w różnych ośrodkach medycznych, w poradniach dietetycznych i przyszpitalnych, a także prowadzić własny gabinet dietetyczny.

Na dwa dni przed zaplanowaną wizytą nie należy spożywać alkoholu oraz przez cztery godziny przed wizytą nie należy przyjmować napojów ani posiłków. Nie powinno się wykonywać intensywnych ćwiczeń fizycznych oraz należy unikać ciężkiej pracy. Nie wolno stosować leków moczopędnych, a do badania podejść z opróżnionym pęcherzem.
Należy ubrać się w wygodne ubrania. Przed wykonaniem analizy składu ciała nie należy smarować stóp kremem oraz trzeba zadbać o bezproblemowe odsłonięcie bosych stóp. Jeżeli istnieją przeciwskazania do wykonania analizy składu ciała na podstawie bioimpedancji elektrycznej, należy o tym wcześniej poinformować. Dobrze jest również przynieść listę posiłków spożywanych w ciągu ostatnich kilku dni oraz spis zażywanych leków, oraz suplementów.

Wizyty w poradni dietetycznej różnią się w zależności od występującego problemu, a także w zależności, od tego czy jest to pierwsza wizyta, czy wizyta kontrolna. Profesjonalny dietetyk jest spokojny, cierpliwy i poświęca każdemu pacjentowi niezbędną ilość czasu.

Pierwsza wizyta

Pierwsza wizyta w poradni dietetycznej trwa zwykle od 40 minut do nawet dwóch godzin. Podczas wizyty przeprowadzany jest szczegółowy wywiad z pacjentem, dotyczący trybu życia, stanu zdrowia oraz aktywności fizycznej. Pacjent musi przygotować się na pytania o historię medyczną swoją oraz najbliższej rodziny, a także o zwyczaje żywieniowe.

Przydatne w ocenie zdrowia będą wszelkie wyniki badań, które należy ze sobą przynieść. Badania kontrolne powinny obejmować analizy podstawowe takie jak morfologia, lipidogram, poziom glukozy, transaminazy (ALAT i ASPAT), kwas moczowy, kreatynina, TSH, czy CRP. Jest to istotne zwłaszcza u osób, które borykają się z chorobami dietozależnymi (cukrzyca typu drugiego, nadciśnienie, otyłość, osteoporoza).

Podczas pierwszej wizyty w poradni dietetyk wykonuje pomiary:

• antropometryczne (waga, wzrost, obwód talii, bioder, ramienia, uda)
• składu ciała metodą bioimpedancji (zawartość tkanki tłuszczowej, wody, masy mięśniowej w organizmie)

Może również skierować na dodatkowe badania podstawowe, jak oznaczenie glukozy, cholesteru i triglicerydów, stężenie metabolitów witaminy D we krwi włośniczkowej za pomocą testów paskowych. W przypadku braku aktualnych badań laboratoryjnych może skierować pacjenta na komplet badań, w tym na specjalistyczne testy na alergie i nietolerancje pokarmowe. Dopiero na podstawie wywiadu, wyników badań oraz dokonanych pomiarów, dietetyk układa dietę.
Plan żywieniowy ustalany jest indywidualnie dla każdego pacjenta na podstawie takich danych jak wiek, tryb życia, schorzenia, przyjmowane leki, a nawet preferencje żywieniowe. Podczas pierwszej wizyty w poradni dietetycznej ustala się również cel działania i przypuszczalny czas trwania kuracji.

Kolejne wizyty

Kolejne wizyty w poradni dietetycznej wyznaczane są również indywidualnie, średnio co dwa lub cztery tygodnie. Podczas tych wizyt omawiane są rezultaty stosowanej diety. Maja one też charakter edukacyjny, uczący prawidłowego komponowania posiłków, radzenia sobie w kryzysowych sytuacjach, czy wpływu stosowanej diety na stan zdrowia.
W trakcie wizyt przeprowadzane są pomiary, w przypadkach chorób przewlekłych również aktualizowane badania laboratoryjne. Za każdym razem na podstawie wyników badań, pomiarów oraz wywiadu, dietetyk modyfikuje stosowaną dietę, przystosowując ją do aktualnego stanu zdrowia i sytuacji pacjenta. Ustalony zostaje również program ruchowy oraz omówiony dalszy plan terapii. Ilość wizyt kontrolnych zależy od ustalonego planu lub rzeczywistego stanu pacjenta i jego potrzeb.

Poradnia dietetyczna spełnia istotną funkcję w prowadzeniu pacjenta, który dzięki dietoterapii szybciej wraca do zdrowia, łatwiej radzi sobie z jej objawami, czy łatwiej przyswaja leki. Poradnia dietetyczna odgrywa też niebagatelną rolę w edukowaniu zdrowych osób, tak by zachowali na długo zdrowie i sprawność fizyczną.