W samych tylko Stanach Zjednoczonych corocznie choruje na grypę około 5-20% populacji, ponad 200 000 osób jest hospitalizowanych z powodu jej powikłań a koło 36 tys. pacjentów umiera. Główną przyczyną zgonów nie jest sama grypa, ale występujące po niej powikłania. Grupy podwyższonego ryzyka zachorowania i wystąpienia powikłań to przede wszystkim dzieci poniżej 2 roku życia, ludzie starsi a także osoby z obniżonym poziomem odporności, chorobami przewlekłymi – głównie układu oddechowego i krążenia, diabetycy.
Wirus grypy występuje w 3 typach określanych jako A, B i C. Najgroźniejszym z nich jest wirus grypy typu A – odpowiedzialny za wybuchy epidemii tej choroby, które nawracają z różnym nasileniem, zwykle co 1-3 lat. Może on wywoływać grypę nie tylko u ludzi, ale także u zwierząt (konie, foki, wieloryby, świnie, ptactwo). Cechą charakterystyczną wirusa grypy typu A jest jego niezwykła zdolność do zmiany swej budowy (przemiany antygenowej), co powoduje iż co roku walka z nim jest dużym wyzwaniem. Wirus ten potrafi bowiem relatywnie szybko zmieniać strukturę białkową swojej otoczki, w związku z tym przeciwciała osób, które już raz chorowały na grypę nie rozpoznają nowego szczepu wirusa jako zagrożenia. Na grypę możemy więc chorować wiele razy w życiu. Wirus typu B jest chorobotwórczy jedynie dla człowieka, wywołuje grypę o łagodniejszym przebiegu ale i on może być przyczyną epidemii. Wirus typu C infekuje ludzi i trzodę chlewną, nie wywołuje epidemii, a grypa którą powoduje charakteryzuje się najłagodniejszym przebiegiem.
Wirusy grypy rozprzestrzeniają się drogą kropelkową – można się nimi zarazić poprzez kontakt z wydzieliną dróg oddechowych chorych ludzi, podczas mówienia, kaszlu czy kichania. Mogą być też przenoszone poprzez twarz, ręce i powierzchnie zainfekowane przez kropelki zakażonej śliny. Według istniejących danych jedna chora osoba zakaża średnio 1,4 -1,8 innych osób. Oczywiście wskaźnik ten jest zdecydowanie większy w pomieszczeniach zamkniętych (biura, kino, metro, domy towarowe). Miejscem, które atakują wirusy organizm zdrowego człowieka, są górne drogi oddechowe (nos, usta) gdzie wnikają do komórek nabłonka. Tam namnażają się i już po 6 godzinach uwalniane są nowe cząsteczki wirusa, które mogą zakażać następne komórki. W wyniku zakażenia, chore komórki giną. U wielu chorych zniszczenie komórek nabłonka dróg oddechowych jest niemal całkowite, a to z kolei ułatwia występowanie nadkażeń bakteryjnych. Chory nabłonek ulega odbudowie bardzo powoli, nawet do miesiąca po przechorowaniu grypy co ma wyraz w przewlekłym uporczywym kaszlu. Wirusy grypy w organizmie chorego człowieka mają dodatkowo zdolność przenoszenia się drogą krwionośną i limfatyczną do węzłów chłonnych, wątroby i śledziony, serca, nerek i układu nerwowego. Dlatego też powikłania po przechorowaniu grypy mogą być poważne.
Objawy grypy to wysoka gorączka do 39-41°C, bóle głowy, gardła, bóle mięśniowo-stawowe (czyli charakterystyczne tzw. „łamanie w kościach”), ból gardła , kaszel – początkowo suchy, następnie z odkrztuszaniem dużej ilości plwociny, zatkany nos, znaczne osłabienie utrzymujące się nawet do 2 tygodni po przechorowaniu.
U dzieci dodatkowo częściej występują objawy ze strony przewodu pokarmowego takie jak nudności, wymioty, biegunka, a narastanie gorączki może wywoływać drgawki gorączkowe i majaczenia.
Powikłania pogrypowe obejmują bakteryjne zapalenie płuc, uszu, zatok, zaostrzenie astmy oskrzelowej, zapalenie mięśnia sercowego, niewydolność układu krążenia i oddechowego, nagłe zgony, zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.
Na szczęście nie każde przeziębienie to grypa. Dla przeziębienia charakterystyczne jest stopniowe pojawianie się dolegliwości i nieżyt nosa, który nie jest typowym objawem i nie występuje u każdego pacjenta w przebiegu grypy. Choroba przebiega zdecydowanie łagodniej i z reguły brak jest powikłań. Dla rozróżnienia tych chorób i potwierdzenia zakażenia grypą dysponujemy odpowiednimi testami wykonywanymi w prosty sposób pobierając wymaz ze śluzówki nosa.
Nie powikłana grypa wymaga jedynie leczenia objawowego, leżenia w łóżku, sporej dawki odpoczynku, przyjmowania dużych ilości płynów, stosowania środków przeciwgorączkowych i syropów łagodzących kaszel. Można uciec się do stosowania domowych sposobów leczenia czy leków ziołowych.
Uwaga: u dzieci do 12 roku życia, nie wolno stosować popularnej aspiryny i jej pochodnych z uwagi na możliwość wystąpienia śmiertelnej choroby-zespołu Reye’a.
W życiu codziennym walka z grypą to przestrzeganie tzw. szeroko pojmowanego higienicznego trybu życia. Oznacza to nie tylko higienę w ścisłym tego słowa znaczeniu. Jest to także racjonalne odżywianie się, duża ilość naturalnych witamin zawartych w warzywach i owocach, codzienny ruch na świeżym powietrzu, odpowiednia dawka snu i hartowanie organizmu.
Jest też szczepionka przeciwko grypie. Osoba zaszczepiona wytwarza odporność już po 7 dniach i jest chroniona przez cały rok. Leki przeciwwirusowe stosowane są głównie dla osób z grup ryzyka.
Aby nie dać się grypie:
- zaszczep się, zwłaszcza gdy znajdujesz się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na grypę lub wystąpienia powikłań pogrypowych (dzieci poniżej 2 roku życia, ludzie starsi, kobiety w ciąży lub planujące ciążę, osoby z obniżonym poziomem odporności czy chorobami przewlekłymi – głównie układu oddechowego i krążenia, diabetycy). Szczepionka corocznie dostosowywana jest do modyfikacji antygenowej spodziewanego szczepu wirusa.
- dbaj o siebie, hartuj organizm, racjonalnie się odżywiaj, codziennie dużo ruszaj się na świeżym powietrzu, wysypiaj się.
- unikaj dużych skupisk ludzkich (teatry, kina, muzea, centra handlowe, stadiony, metro)
- często myj ręce, nawet 10 razy na dobę. Zawsze po wyjściu z toalety, po powrocie do domu, przed jedzeniem, po toalecie nosa. Ręce myj dokładnie wodą z mydłem, ok. 20 sekund. Możesz tez używać specjalnych środków dezynfekcyjnych na bazie alkoholu, wcieraj go w dłonie aż będą suche.
- podczas kaszlu, czy kichania zasłaniaj usta chusteczką by nie narażać innych
- jeśli czujesz się chory zostań w domu. Zastosuj „domowe sposoby leczenia” tzn. leżenie w łóżku, spora dawkę odpoczynku, przyjmuj duże ilości płynów, środki przeciwgorączkowe i syropy łagodzące kaszel
- przy narastaniu objawów zgłoś się do lekarza. Stosuje się do jego zaleceń, właściwie przyjmuj przepisane leki. Pamiętaj, że leki antywirusowe są najskuteczniejsze w pierwszych dniach infekcji.
Wszystkie teksty zamieszczone na stronie stanowią wlasność intelektualną kliniki Poland Medical. Kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie w części lub w całości w jakiejkolwiek formie oraz w jakikolwiek sposób bez zgody administratora jest zabronione; ich użycie lub wykorzystanie będzie traktowane jako bezprawne naruszenie praw autorskich.
