Po miesiącach wytężonej pracy, niekończącym się stresie, przebywaniu w zanieczyszczonych metropoliach nadchodzi ten wymarzony moment w roku – wakacje. Przebywanie poza domem stwarza jednak dla nieprzyzwyczajonego i nieprzygotowanego organizmu liczne zagrożenia. Okazać się może, że wakacje to w gruncie rzeczy spory stres dla naszego ciała.
Wystarczy zasnąć na słońcu w południe i wieczorem jest się czerwonym, opuchniętym, obolałym. Zjeść za dużo lub niewłaściwie i ból brzucha murowany. Zbyt ostre powietrze może zaatakować naszą krtań i wywołać chrypkę. Stopy, które ledwie zamoczy się w ciepłym morzu, natychmiast napotykają meduzę lub jeżowca. No i te komary, kleszcze, muszki…
Dziecko na ogół adaptuje się w nowych dla siebie warunkach bardzo szybko i bezproblemowo. Wszelkie zmiany trybu życia czy warunków klimatycznych – jeśli nie są one ekstremalne – znosi z łatwością i szybko się do nich przystosowuje. Pomimo to należy jednak pamiętać, iż to właśnie dzieci najczęściej wpadają w czasie wakacyjnych wypraw w zdrowotne tarapaty.
Użądlenia przez owady
Ukłucie przez komara, podobnie jak i użądlenie przez pszczołę, osę czy szerszenia, są dość częste podczas wszelkiego rodzaju wędrówek turystycznych czy biwakowania. Z racji różnego typu aparatu kłującego, zarówno służącego do ssania krwi (samice komarów), jak i do jednorazowej (pszczoły) lub wielokrotnej (osy, szerszenie) obrony, mogą one przez aparat żądłowy zadawać rany i przez nie przekazywać alergizującą „ślinę”, toksyny lub zarazki chorobotwórcze. Wprawdzie użądlenia przez owady zdarzają się często, na szczęście rzadko wywołują powikłania wymagające interwencji lekarskiej. Natomiast przy nadwrażliwości na jad po użądleniu może rozwinąć się ostra, niebezpieczna dla życia reakcja uczuleniowa.
W związku z tym u takich osób w przypadku użądlenia należy: możliwie szybko i delikatnie usunąć żądło, tak aby nie wycisnąć całej zawartości pęcherzyków jadowych do skóry. Najlepiej podważyć je końcem szpilki. Nie należy próbować wyciągać żądła, chwytając dwoma palcami za jego koniec, ponieważ powoduje to ściśnięcie pęcherzyka jadowego i wyciśniecie resztek jadu do tkanek. Trzeba również pamiętać, że rozdrapana rana staje się miejscem dodatkowych zakażeń, dlatego też przy większych ubytkach powinno się odkazić ranę i założyć jałowy opatrunek. W celu uśmierzenia bólu dobrze jest miejscowo stosować różne proste sposoby, jak przyłożenie kostek lodu do użądlonego miejsca lub przetarcie go octem. Aby złagodzić świąd, można je posmarować specjalnym żelem.
W przypadku ukąszeń bądź użądleń przez owady osoby o predyspozycji alergicznej i wykazującej jej pierwsze symptomy nie wolno pozostawiać samej ani też lekceważyć nawet pojedynczego użądlenia, zwłaszcza w okolicy szyi, języka, jamy ustnej. Należy natychmiast podać preparat antyalergiczny (obecnie dostępne są szybko i silnie działające leki w postaci łatwych do użycia ampułko-strzykawek) i wezwać w trybie pilnym pogotowie ratunkowe. Jeśli użądlona osoba, w trakcie oczekiwania na lekarza, ma objawy zapaści (kłopoty z oddychaniem, zaburzenia czynności serca, spadek ciśnienia krwi), należy rozpocząć czynności ratujące życie (sztuczne oddychanie, masaż serca).
Profilaktyka to unikanie chodzenia boso po trawie, noszenia kolorowych, jaskrawych ubrań z wyraźnymi kwiecistymi wzorami, używania intensywnie pachnących kosmetyków oraz przebywania blisko uli, w kwitnących ogrodach czy sadach.
Ukąszenie przez węże
Węże jadowite żyją zazwyczaj w gorącym klimacie. W Polsce, która staje się często miejscem wakacyjnych podróży emigrantów, istnieje tylko jeden gatunek żmii jadowitej (zygzakowata), znajdujący się pod ochroną. Jednak w przypadku wypraw turystycznych do innych krajów, niebezpieczeństwo ukąszenia zdecydowanie się zwiększa. Jadowite są tam bowiem m.in. grzechotniki, kobry, żmije łańcuszkowe i inne.
Po ukąszeniu należy obmyć wodą ranę, usuwając pozostały jad znajdujący się na powierzchni skóry, unieruchomić ukąszoną kończynę w celu ograniczenia wchłanialności jadu oraz obłożyć kostkami lodu dla zmniejszenia bólu, obrzęku, stanu zapalnego, a także utrudnienia rozchodzenia się jadu. Bezpośrednio po ukąszeniu nie można przewidzieć jego następstw, gdyż zależy to od tego, czy i ile jadu zostało „wstrzyknięte” do rany. Każdy poszkodowany powinien zostać przewieziony jak najszybciej do najbliższego punktu medycznego, aby otrzymać specjalną surowicę i pozostać przynajmniej przez pierwszą dobę pod ścisłą obserwacją lekarską.
Zatrucie grzybami
U dzieci nawet niewielkie ilości spożytej potrawy zawierającej grzyby mogą wywołać poważne objawy chorobowe. Z uwagi na brak wartości odżywczych, a jedynie walory smakowe grzyby nie powinny więc znaleźć się w diecie małych dzieci.
Zatrucie grzybami to często spotykany problem. Najbardziej niebezpieczne, często śmiertelne, jest zatrucie muchomorem sromotnikowym. Jest tym cięższe, im później wystąpią objawy chorobowe. Mogą one być spowodowane toksynami spożytych grzybów lub nieprzestrzeganiem wymogów higienicznych (wtórne zakażenie potraw bakteriami, przechowywanie potraw z grzybów z dnia na dzień, spożywanie potraw z grzybów zimnych, łączenie ich z alkoholem). Głównie objawy to biegunka, wymioty, bezmocz, bóle brzucha i głowy, zaburzenia świadomości do śpiączki włącznie.
Doraźna pomoc powinna być szybka i zdecydowana. Jeśli zorientujemy się, że spożyte grzyby były trujące, to należy działać nawet przed wystąpieniem objawów chorobowych. Prowokujemy wymioty i jak najszybciej udajemy się do lekarza.
Zatrucie wilczą jagodą
Trujące są zarówno owoce o wyglądzie czerwono-czarnych jagód, jak też pozostałe części rośliny, które mogą skazić skórę lub spojówki oka czy błonę śluzową jamy ustnej. Owoce wilczej jagody zawierają bardzo silne substancje trujące, tzw. alkaloidy (atropinę i hioscyjaminę), które działają toksycznie na układ nerwowy – spożycie 2-4 jagód przez dziecko wystarczy, by spowodować śmiertelne zatrucie. Objawy zatrucia mogą wystąpić w kilka minut do kilku godzin od spożycia trucizny. Są to: nadpobudliwość psychoruchowa, omamy wzrokowe i słuchowe, halucynacje, zburzenia widzenia, suchość jamy ustnej, zaczerwienienie twarzy, rozszerzenie źrenic, wymioty, zaburzenia połykania, zaburzenia pracy serca, przyspieszenie oddechu, zatrzymanie moczu, zaparcia, drgawki, utrata przytomności. Pierwsza pomoc polega na prowokacji wymiotów i jak najszybszym przewiezieniu zatrutego do najbliższego szpitala.
Świadomość tych niebezpieczeństw oraz odpowiednie postępowanie pozwoli nam nawet w takich przypadkach nie stracić głowy.
Wszystkie teksty zamieszczone na stronie stanowią wlasność intelektualną kliniki Poland Medical. Kopiowanie, powielanie i rozpowszechnianie w części lub w całości w jakiejkolwiek formie oraz w jakikolwiek sposób bez zgody administratora jest zabronione; ich użycie lub wykorzystanie będzie traktowane jako bezprawne naruszenie praw autorskich.
