Zaburzenia miesiączkowania - jakie badania zleci ginekolog?

Prawidłowa miesiączka - ile trwa właściwy cykl menstruacyjny?

Menstruacja jest nierozerwalnie związana z kobiecą fizjologią. Choć regularność i intensywność krwawienia w dużej mierze zależą od indywidualnych cech organizmu kobiety, samo jego występowanie jest naturalnym i nieodłącznym elementem życia. Towarzyszy nam od momentu osiągnięcia dojrzałości płciowej aż do czasu pojawienia się menopauzy. 

Cykl miesiączkowy powinien trwać od 21 do 35 dni. Dla określenia, czy jest on prawidłowy, istotniejsza od długości jest jego regularność - a więc powtarzalność w równych odstępach czasowych. Jak zaznacza polski ginekolog w Coventry, pewne wahania są całkowicie normalne i nie powinny wzbudzać niepokoju. Nieznaczne odchylenia (w granicach od 2 do 4 dni) nie są więc uznawane za zaburzenia miesiączkowania.

Fazy cyklu miesiączkowego - co się dzieje w organizmie w trakcie okresu?

W ramach cyklu menstruacyjnego wyróżnia się kilka regularnie następujących po sobie etapów. Są one kontrolowane przez układ hormonalny. Za zmiany zachodzące w ciele kobiety odpowiadają głównie: progesteron, estrogen, hormon folikulotropowy (FSH) i lutropina (LH). To właśnie wahania stężeń tych hormonów stymulują organizm, powodując przygotowanie narządów rozrodczych do zapłodnienia i ciąży. Cały ten proces to cztery następujące po sobie fazy cyklu miesiączkowego:

• Menstruacja (faza miesiączkowa): krwawienie jest wynikiem złuszczania endometrium, czyli wewnętrznej warstwy błony śluzowej macicy. Odpowiada za to nagłe obniżenie progesteronu przy jednoczesnym wzroście poziomu estrogenu. Złuszczona błona śluzowa macicy jest wydalana z organizmu w postaci krwawienia miesiączkowego. Ten etap otwiera cały cykl menstruacyjny. Jak podkreśla polski ginekolog w Wielkiej Brytanii, prawidłowo okres powinien trwać od 3 do 7 dni, a w jego trakcie traci się między 30 a 60 ml krwi. 

• Faza folikularna (faza wzrostowa): pomiędzy 6 a 13 dniem cyklu miesiączkowego estrogeny produkowane przez jajniki pobudzają endometrium do odbudowy. Błona śluzowa rozrasta się i zwiększa swoje unaczynienie. Wzrostowi podlega także pęcherzyk z komórką jajową, za co odpowiedzialny jest produkowany przez przysadkę mózgową hormon luteinizujący (lutropina - LH). To właśnie on odpowiada za regulację cyklu menstruacyjnego i stymulację owulacji.

• Owulacja (jajeczkowanie): dalszy gwałtowny wzrost poziomu LH prowadzi do uwolnienia komórki jajowej z pęcherzyka. Zwiększone jest także stężenie FSH (hormonu folikulotropowego) oraz estrogenu. To właśnie moment pęknięcia pęcherzyka z komórką jajową i jego przemieszczania się do jajowodu jest czasem, kiedy kobieta może zajść w ciążę. Przypada on równo 14 dni przed rozpoczęciem kolejnej miesiączki. Jak obliczyć dni płodne? Uzależnione jest to od długości cyklu miesiączkowego - w przypadku krótszych, owulacja następuje już 11 dnia. Jednak u pań o wydłużonym cyklu owulacyjnym jajeczkowanie następuje w 18 dniu jego trwania. 

• Faza lutealna: niezwykle istotna w kalendarzu dni płodnych - wypada dokładnie między jajeczkowaniem, a kolejną miesiączką. Jest ostatnią i jednocześnie najdłuższą fazą cyklu menstruacyjnego. W jej trakcie zachodzi najwięcej zmian w obrębie jajników i błony śluzowej macicy. Z pękniętego pęcherzyka Graffa utworzone zostaje ciałko żółte. Wytwarza ono progesteron, który stymuluje organizm do przygotowania na zagnieżdżenie zarodka oraz rozwoju i utrzymania ciąży. Faza lutealna trwa około 13 do 15 dni i właśnie ten moment określany jest jako dni niepłodne - wyjaśnia polski ginekolog w Coventry. Jeśli jednak do zapłodnienia nie dojdzie, wówczas następuje zanik ciałka żółtego i wynikający z niego spadek poziomu progesteronu. Oznacza to zakończenie pełnego cyklu miesiączkowego.

Polski ginekolog w UK podpowiada, jak liczyć cykl miesiączkowy

Pierwszy dzień cyklu miesiączkowego odpowiada pierwszemu dniu krwawienia. Ostatni, zamykający miesięczny cykl menstruacyjny, to z kolei dzień poprzedzający kolejne krwawienie. Ile powinna trwać miesiączka? Znów, jest to kwestią indywidualnych predyspozycji każdej kobiety - przyjmuje się, że prawidłowy czas trwania okresu to minimum 3, a maksymalnie 7 dni. Nie istnieją więc sztywne ramy czasowe uniwersalne dla każdej kobiety. Kiedy więc możemy mówić o zaburzeniach miesiączkowania?

Jak się oblicza cykl miesiączkowy? Bardzo pomocną i jednocześnie najprostszą metodą obliczania cyklu menstruacyjnego jest kalendarz miesiączkowy. Pomaga w ustaleniu kolejnych dat dni płodnych, miesiączki i owulacji. Jednak, jak zaznacza polski ginekolog w Wielkiej Brytanii, śledzenie cyklu owulacyjnego służy nie tylko określeniu szans na zajście w ciążę. Jest także doskonałym narzędziem monitorującym stan zdrowia kobiety. Poprzez prowadzenie kalendarza miesiączkowego można z łatwością zweryfikować, czy miesiączka się spóźnia w granicach normy, czy też nieregularny okres wymaga porady lekarskiej.

Rozpoznanie własnego schematu cyklu menstruacyjnego jest niezbędne, by wyliczyć dni płodne i niepłodne, a także upewnić się, że w organizmie nie dzieje się nic niepokojącego. Powtarzalność i regularność miesiączkowania świadczy o zdrowiu i prawidłowym funkcjonowaniu układu hormonalnego i rozrodczego. Brak okresu kojarzony jest z ciążą, jednak nie zawsze o niej świadczy - jeśli jesteś przekonana o braku ciąży, a mimo to okres się spóźnia - umów się na wizytę ginekologiczną. 

Nieregularny okres - co to znaczy? Wyjaśnia polski ginekolog w Coventry

Czym tak właściwie są zaburzenia miesiączkowania? Nieregularny okres i objawy, jakie mu towarzyszą, to jeden z najczęstszych problemów, z jakim do polskiego ginekologa w UK zgłaszają się pacjentki. Wpływają bowiem zarówno na codzienne funkcjonowanie, jak i powodują wiele niepokojów - zwłaszcza wśród tych kobiet, które marzą o powiększeniu rodziny. Nieregularne miesiączki a ciąża - jak obliczyć dni płodne w takiej sytuacji? To poważny problem, z którym boryka się wiele kobiet.

Kiedy okres jest nieregularny? Zaburzenia cyklu menstruacyjnego mogą przybierać kilka form. Dzieli się je ze względu na:

• długość cyklu miesiączkowego

• nasilenie (obfitość) krwawienia miesiączkowego

• bóle towarzyszące krwawieniu miesiączkowemu

 Bardzo często dotykają pań, które przechodzą przez menopauzę, jak również nastolatek w okresie dojrzewania. Najczęstszymi odstępstwami od normy, na które skarżą się pacjentki są: zbyt rzadkie miesiączki (kiedy cykl menstruacyjny jest dłuższy niż 35 dni); zbyt częste miesiączki (krwawienia występujące w okresach krótszych, niż 21 dni); zbyt obfite miesiączki - przedłużające się krwawienia ze wzmożoną utratą krwi (powyżej 100 ml), lub przeciwnie - zbyt skąpe krwawienia. 

Nieregularne miesiączki - objawy zaburzeń miesiączkowania

• Oligomenorrhea: brak okresu dłużej niż 35 dni (przez pacjentki często określany jako nieregularny okres co drugi miesiąc)

• Krwawienie częstsze niż co 21 dni

• Bardzo skąpy okres lub obfite krwawienie miesiączkowe

• Miesiączki, które trwają poniżej trzech dni

• Okres trwający ponad 7 dni

• Plamienia i krwawienia pomiędzy miesiączkami

• Widoczne, duże skrzepy w krwi miesiączkowej

• Bardzo bolesne okresy 

• Różnice pomiędzy cyklami przekraczające 8 dni

Zaburzenia miesiączkowania - najczęstsze przyczyny według polskiego ginekologa w UK

Nieregularny okres przybiera wiele postaci i dotyczy kobiet w każdym wieku. Szczególnie często związany jest klimakterium lub przeciwnie - młodym wiekiem. Burza hormonalna na początku dojrzewania może być przyczyną zaburzeń cyklu menstruacyjnego. Nieregularne miesiączki mogą występować u nastolatek nawet do 17 roku życia. Warto więc zwrócić uwagę, czy nie towarzyszą im inne niepokojące objawy. W razie wątpliwości najlepiej zasięgnąć porady lekarskiej.

Jakie są przyczyny nieregularnych miesiączek? Zaburzenia cyklu menstruacyjnego mogą mieć także poważne podłoże i świadczyć o postępujących problemach zdrowotnych, takich jak:

• Niewłaściwa budowa anatomiczna układu rozrodczego (macicy lub jajników)

• Schorzenia trzustki i wątroby

• Infekcje narządów płciowych

• Cukrzyca

• Nieprawidłowe funkcjonowanie tarczycy - zarówno nadczynność, jak i niedoczynność oraz choroba Hashimoto

• Zaburzenia hormonalne

• Zespół policystycznych jajników (PCOS)

• Mięśniak macicy 

• Nowotwór jajnika

• Zaburzenia układu immunologicznego

• Zaburzenia odżywiania - anoreksja i bulimia

Brak miesiączki - co to oznacza?

Wtórny brak miesiączki (amenorrhea secundaria) to, najogólniej mówiąc, brak okresu u kobiet dojrzałych płciowo - tych, które wcześniej już miesiączkowały. Jak tłumaczy polski ginekolog w Wielkiej Brytanii: o wtórnym braku miesiączki mówimy w sytuacji, gdy krwawienie nie pojawia się przez ponad 3 miesiące, a sytuacja ta nie jest spowodowana ciążą, karmieniem piersią, ani menopauzą. Zanik miesiączki najczęściej jest spowodowany zaburzeniami równowagi hormonalnej (głównie w funkcjonowaniu przysadki mózgowej).

Kolejnymi powodami braku okresu mogą być: nadmierna aktywność fizyczna, duże obciążenie psychiczne, stres, gwałtowne skoki masy ciała (zbyt szybkie chudnięcie lub przybieranie na wadze), a także choroby, takie jak choroba Cushinga, depresja, zespół policystycznych jajników, anemia, zapalenie jelita grubego czy choroby nerek. Lista chorób, które związane są z zaburzeniami miesiączkowanie jest naprawdę długa - dlatego zawsze warto zgłosić się na wizytę u polskiego ginekologa w UK. 

Zanik miesiączki może wiązać się także z cyklami bezowulacyjnymi (brak jajeczkowania skutkuje nieobecnością ciałka żółtego, które odpowiada za produkcję progesteronu). Zdarzają się także pacjentki zgłaszające zaburzenia miesiączkowania po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych. Taki stan może utrzymywać się nawet przez pół roku - jeśli trwa dłużej, niezbędne będzie wykonanie właściwych badań. 

Nieregularny okres w młodym wieku - czy powinnaś się niepokoić?

Pierwsza miesiączka (określana jako menarche) jest przełomowym momentem dla każdej dziewczynki - wraz z nią nadchodzą zmiany, które będą jej towarzyszyć przez wiele kolejnych lat. Przyjmuje się, że pierwszy okres powinien pojawić się w wieku około 12 - 16 lat. Od tego momentu, jeszcze przez pewien czas cykl będzie się „regulować” - oznacza to, że nierówne odstępy pomiędzy krwawieniami nie zawsze świadczą o zaburzeniach miesiączkowania u młodych dziewcząt.

Pamiętaj jednak, że zawsze gdy coś cię niepokoi, nie do końca rozumiesz i wiesz, co dzieje się z twoim organizmem, gdy masz jakiekolwiek wątpliwości - zawsze warto zgłosić się po poradę do dobrego ginekologa w Coventry. 

Jak przywrócić regularny okres? Diagnostyka i leczenie zaburzeń miesiączkowania u polskiego ginekologa w Coventry

Tak, jak w przypadku innych chorób, tak i przy zaburzeniach miesiączkowania - podstawą wdrożenia właściwego leczenia jest diagnostyka oparta na wywiadzie lekarskim i odpowiednich badaniach ginekologicznych. W oparciu o ich wyniki, polski ginekolog w Wielkiej Brytanii może zlecić wykonanie badań laboratoryjnych: testu ciążowego z krwi, morfologii, lub oznaczenie poziomu hormonów. W przypadku tego ostatniego ważne jest, by zostało wykonane we właściwej fazie cyklu.

O tym, jakie badania wykonać przy nieregularnym okresie lekarz zadecyduje na pierwszej wizycie, po zebraniu niezbędnych informacji. Istotnym jest problem, z którym się zgłaszasz: wydłużenie cyklu miesiączkowego, długotrwały brak miesiączki, silny ból menstruacyjny, częste i bardzo obfite krwawienia, czy plamienia między menstruacjami - każda z tych dolegliwości może wskazywać na inne przyczyny. Przede wszystkim, należy wykluczyć zaburzenia dotyczące budowy narządu rodnego.

Zaburzenia miesiączkowania - jakie badania wykonać?

W przypadku nieregularnego okresu wskazane jest badanie ultrasonograficzne. USG ginekologiczne jest obrazowym badaniem bezinwazyjnym, które pozwala na zdiagnozowanie m. in. zespołu policystycznych jajników. Polski ginekolog w UK może zlecić ci także wykonanie testu progesteronowego - polega on na podawaniu domięśniowo lub przyjmowaniu doustnie progesteronu przez kilka kolejnych dni.  

Kluczowymi są badania hormonalne z próbki krwi. Dotyczą one zarówno hormonów płciowych, jak i hormonów tarczycy i nadnerczy, a także badania krzywej cukrowej i insulinowej. W przypadku objawów związanych z cyklem miesiączkowym istotne są więc stężenia następujących hormonów:

• Estrogen

• Testosteron

• Prolaktyna

• LH i FSH

• TSH

• fT3 i fT4

Leczenie nieregularnego miesiączkowania z pomocą polskiego ginekologa w UK

Głównym sposobem na wyregulowanie cyklu miesiączkowego (o ile jego zaburzenia związane są z zaburzeniami hormonalnymi) jest zastosowanie terapii hormonalnej. Bardzo często wykorzystuje się w tym celu hormonalne środki antykoncepcyjne. W przypadku bardzo obfitych miesiączek, dodatkowo lekarz może zalecić środki przeciwzapalne (w celu wyregulowania krwawienia). Z kolei w przypadku pacjentek, u których powodem dolegliwości są niepożądane zmiany fizjologiczne - konieczna może okazać się interwencja chirurgiczna.

Zgoła inaczej wygląda sytuacja, gdy w trakcie przeprowadzanych badań ginekolog stwierdzi, że zaburzenia miesiączkowania spowodowane są innymi chorobami. Cukrzyca, czy choćby choroby tarczycy - jeśli to właśnie one są źródłem zaniku miesiączki, lub rozregulowania cyklu menstruacyjnego - w pierwszej kolejności należy skupić się właśnie na nich. Właściwe leczenie chorób, które wywołują zaburzenia miesiączkowania spowoduje ustanie pozostałych dolegliwości.

Inne sposoby na regulowanie cyklu menstruacyjnego

Główne zalecenie w przypadku zaburzeń miesiączkowania, które z pewnością pomoże w łagodzeniu przykrych dolegliwości i przywróceniu okresu to przede wszystkim… dbać o siebie! Ludzki (a szczególnie kobiecy) organizm to skomplikowany system naczyń połączonych. Poszczególne układy i narządy są bardzo ściśle ze sobą związane. Skutki zaniedbań zdrowotnych dają o sobie znać prędzej czy później, dlatego pamiętaj o tym, aby:

• regularnie odwiedzać polskiego ginekologa w Coventry

• wykonywać profilaktyczne badania cytologiczne

• zgłaszać swojemu lekarzowi wszelkie niepokojące objawy

• w trakcie leczenia zawsze ściśle stosować się do zaleceń lekarza

• prowadzić kalendarz menstruacyjny

• dbać o zdrową, zbilansowaną i zróżnicowaną dietę i odpowiednią aktywność fizyczną